به نقل از «تابناک»

زبان فارسی سرچشمه اصلی همه لهجه‌هاست

تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۶۶۷۹۷

به گزارش «تابناک» به نقل از روابط عمومی بنیاد سعدی، چهل و سومین گفت‌وگوی زنده اینستاگرامی با موضوع «وضعیت زبان فارسی در افغانستان امروز» در صفحه اینستاگرام بنیاد سعدی برگزار شد.

این برنامه با حضور زینب کوشکی، کارشناس معاونت امور بین‌الملل در بنیاد سعدی و احمدغنی خسروی، رئیس سابق دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه دولتی هرات و استاد و محقق زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه بارت برلین، سوم اسفند برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در ابتدای این برنامه، خسروی ضمن تبریک روز جهانی زبان مادری به سراسر فارسی زبانان در سراسر جهان، با مقدمه‌ای به تشریح هویت زبان فارسی، ریشه‌ها و اصالت این زبان در کشور افغانستان و فراز و فرودهایی را که این زبان در طول تاریخ بر خود دیده، اما همچنان پویا و زنده باقی مانده است پرداخت.

وی افزود: زادگاه زبان فارسی خراسان، شمال و شرق این استان است و در واقع زبان فارسی درکشوری که در آن تولد یافته و در ذهن و زبان مردم زیسته و بالیده و قدمت دارد، نمی‌تواند از بین برود.

رئیس سابق دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه دولتی هرات با بیان اینکه در افغانستان مردم متعلق به هر قومی باشند، زبان فارسی زبان اول آنهاست، ادامه داد: زبان فارسی به‌خاطر قدمت خود و غنایی که آثار ادبی دارد، پاینده مانده است.

این استاد دانشگاه یادآوری کرد: زمان حمله اعراب، زبان عربی با دو پشتوانه بسیار بزرگ جغرافیایی و دینی، بسیار قدرتمند بود، اما زبان فارسی در مقابل این زبان قوی دوام آورد و از بین نرفت. عامل ایستادگی زبان فارسی در مقابل عربی تا بعد از خلافت عباسی، این بود که فارسی زبانان دست به ابتکار عمل قوی زدند و لهجه دری در مناطق خراسان و شرق خراسان ایجاد شد و لهجه معیار و اصلی زبان فارسی قرار گرفت.

وی ادامه داد: این گونه است که سخن فردوسی، سعدی و حافظ دو قرن بعد از اسلام، از هجوم زبان عربی نجات یافت و اگر بی‌مهری¬هایی هم صورت بگیرد، زبان فارسی همچنان زنده و پویا است. زبان فارسی درختی است که شاخه و ریشه بسیاری دارد و زبان دیگری که فرزند این زبان است، نمی‌تواند جای آن را بگیرد.

خسروی خاطرنشان کرد: اهل زبان فارسی نباید به این زبان لطمه بزنند و سرچشمه و آبشخور اصلی همه لهجه‌ها همان زبان فارسی است و لهجه¬های دری و تاجیکی در واقع یک ریشه دارند و در مجموع یک زبان هستند و نباید این تقسیم ها را انجام داد.

وی در پاسخ به سوالی درباره فعالیتهای کرسی های دانشگاهی زبان و ادبیات فارسی در افغانستان امروز، این کرسی‌ها را همچنان فعال دانست و گفت: در حال حاضر افغانستان ۳۲ دانشگاه دولتی دارد و ۱۲۰ دانشگاه غیر دولتی در افغانستان وجود دارد و در همه دانشگاه‌های افغانستان تدریس زبان و ادبیات فارسی همواره برقرار بوده و استادان ما تدریس زبان فارسی داشته‌اند.

استاد و محقق زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه بارت برلین ادامه داد: به‌رغم تصور برخی افراد امکان تغییر وضعیت زبان فارسی و تضعیف آن در کشور افغانستان وجود ندارد. تصور اینکه زبان فارسی در افغانستان از بین برود تصور باطلی است. بزرگترین کار انگلیس‌ها هنگام ورود به هندوستان، حذف زبان فارسی بود و این زبانی که بیش از هشتصد سال در آن کشور قدمت داشت را حذف کردند. البته این اقدام هجمه امپریالیسم زبانی بود و اهداف نفوذ فرهنگی و به تبع آن نفوذ گسترده‌تری در این منطقه را دنبال می‌کردند.

وی در خصوص دکتر محمد حسین یمین، استاد فقید زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کابل که اخیراً دار فانی را وداع گفته، اضافه کرد: با وجود خسارت از دست دادن استادانی همچون او، استادان زبان و ادبیات فارسی دیگر در افغانستان همچنان مشغول به کار هستند.

خسروی با اشاره به اقدامات مؤثر و راهگشای نهادهای فرهنگی ایران از جمله فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و بنیاد سعدی در جهت حفظ و تقویت و گسترش زبان فارسی در کشورهای منطقه و جهان، به بعضی اقدامات مؤثر از جمله فعالیت‌هایی نظیر نشر دستور خط فارسی، برگزاری همایش‌های زبان و ادبیات فارسی و تألیف متون آموزشی در سال های اخیر اشاره کرد و گفت: این اقدامات راهگشای استادان کشورهای فارسی زبان است.

وی همکاری‌های مشترک استادان زبان فارسی کشورهای فارسی زبان را موثرترین راهکار در جهت آسیب‌شناسی و حل مشکلات پیش روی زبان فارسی در جهان دانست.

منبع: تابناک

کلیدواژه: مذاکرات وین اختلاف روسیه و اوکراین حمله نظامی روسیه به اوکراین اوکراین روسیه بنیاد سعدی زبان فارسی لهجه افغانستان تاجیکی مذاکرات وین اختلاف روسیه و اوکراین حمله نظامی روسیه به اوکراین اوکراین روسیه زبان و ادبیات فارسی زبان فارسی فارسی زبان بنیاد سعدی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۶۶۷۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ایران هراسی در مقابل آموزش زبان فارسی و تبلیغ سفر به ایران

محمد اسدی موحدی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه باید تلاش کرد تا گردشگران بیشتری به ایران بیایند، گفت: این اتفاق به نفع ایران است. من در کشورهای مختلفی مأموریت داشته‌ام معتقدم باید تا نخبگان و حتی مردم عادی به هر بهانه‌ای از ایران دیدن کنند. چون دیدن و سفر کردن بهترین راه برای خنثی سازی تبلیغات علیه کشورمان است. برای من جای تعجب است که برخی از مردم در ارمنستان که با آنها اشتراکات فرهنگی زیادی داریم ایران را با کشورهای عقب افتاده مقایسه می‌کنند.

وی گفت: به تازگی ۷ نفر از بهترین بلاگرهای ارمنی را به ایران فرستادیم و از شهرهای کیش، اصفهان، کاشان و تهران بازدید کردند. در واقع این کارها جزو وظایف وزارت میراث فرهنگی است که باید کمک کند اما این کار را رایزنی و سازمان فرهنگ و ارتباطات انجام می‌دهد. یکی از وظایف رایزنان باید فعالیت در حوزه گردشگری باشد. ما به وزارت میراث فرهنگی انتقاد داشتیم که با رایزنان و سازمان فرهنگ و ارتباطات آن طور که باید، همراه نیستند. همچنین محتواها در سطح بین المللی نیست. هر چند به تازگی بهتر از قبل شده است.

وی تصریح کرد: رایزنان وظیفه دارند در حوزه گردشگری فعال باشند چه وزارت میراث فرهنگی حمایت کند چه نکند. گردشگری از اولویت‌های کاری رایزنان فرهنگی است. من در ۷ ماهی که به ارمنستان آمده‌ام صد نفر را به ایران فرستاده‌ام تا ایران را بیشتر بشناسند.

وی با بیان اینکه ایران هراسی، شیعه هراسی و اسلام هراسی در برخی از کشورها وجود دارد و یکی از چالش‌های ماست گفت: باید تلاش کنیم در هر یک از این اضلاع کار کنیم و ترس و نگرانی که نسبت به ایران وجود دارد را برطرف کنیم. یکی از این کارها، ارتباط با نخبگان و رسانه‌ها و دعوت از علمای اهل تسنن برای شرکت در کنفرانس‌های علمی است.

اسدی موحد بیان کرد: رسانه و فضای مجازی تأثیر زیادی در شناخت از ایران دارد. در این زمینه سازمان فرهنگ و ارتباطات پیشرو شده است و پلتفرم‌های خوبی را برای مقابله با ایران هراسی طراحی کرده است.

وی تصریح کرد: برخی از کشورها که تلاش می‌کنند ایران هراسی به وجود بیاورند در تلاش هستند ایران را به عنوان یک مقصد امن گردشگری نشان ندهند. ما وظیفه داریم در این زمینه تلاش کنیم که برعکس آن اتفاق بیفتد. یکی از راه‌های مبارزه با آن، تبادل دانشجو و گروه‌های هنری است. فیلم‌ها و تولیدات فرهنگی و هنری به مبازره با ایران هراسی کمک می‌کند. ایران محتوای خوبی دارد اما نتوانسته به خوبی آن را عرضه کند. در حال حاضر کشورهای دیگر در ارمنستان از طریق فیلم‌ها و سریال‌ها نفوذ فرهنگی قوی کرده‌اند. در صورتی که تشابهات فرهنگی با ارمنستان ندارند ولی ایران با ارمنستان تشابهات فرهنگی به خصوص درباره سبک زندگی و اصول خانواده داریم ولی نتوانسته‌ایم آن را به خوبی ارائه کنیم.

وی افزود: رفت و آمد نخبگان بین ایران و ارمنستان و دانشگاه‌های دو کشور زیاد شده است. چندی پیش همایش میراث مکتوب برگزار شد و چند نفر از اساتید ایرانی هم در آن حضور داشتند.

اسدی موحد گفت: ارمنستان کمتر از سه میلیون نفر جمعیت دارد اما این کشور ظرفیت زیادی برای فعالیت‌های فرهنگی و علمی دارد. برای من شگفت انگیز است که این کشور آنقدر فضای کار دارد مثلاً معرفی صنایع دستی ایران در ارمنستان ظرفیت بسیار خوبی است. بنابراین باید در این زمینه‌ها بیشتر کار کرد.

این رایزن فرهنگی گفت: قصد داریم هفته‌های فرهنگی متعددی در ارمنستان برگزار کنیم. هفته فرهنگی همدان سال گذشته برگزار شد و امسال استان‌های خراسان رضوی و آذربایجان شرقی و غربی، کردستان و مازندران هفته فرهنگی برگزار می‌کنند. هر چه مدیران این استان‌ها بیشتر درخواست کنند و پیگیر باشند ما هم در برگزاری این هفته‌های فرهنگی کمک شأن می‌کنیم.

وی درباره آموزش زبان فارسی در کشور ارمنستان نیز توضیح داد: مسجد کبود ایروان فضای کافی برای برگزاری کلاس دارد، در این کلاس‌ها زبان فارسی آموزش داده می‌شود. در حال حاضر ۶ کلاس زبان فارسی در چهار سطح ابتدایی متوسطه، پیشرفته و فوق پیشرفته برگزار می‌شود. اینها فرصت‌های فرهنگی خوبی است که در ارمنستان داریم. اینجا کتابخانه ای با ۸ هزار کتاب دارد که محل رجوع نخبگان و محققان است. همچنین در سه دانشگاه کرسی ایران شناسی داریم. قبلاً ۱۷۰۰ دانش آموز زبان فارسی در مدارس ایروان داشتیم که این تعداد در طول ۶ ماه به سه هزار و ۳۰۰ نفر رسیده است. این افراد از کلاس پنجم تا نهم زبان فارسی یاد می‌گیرند. این فرصت منحصر به فردی است.

وی ادامه داد: در کشورهای دیگر هم آموزش زبان فارسی داریم و افراد این زبان را به دلیل علاقه شأن یاد می‌گیرند ولی سیستماتیک نیست. اما دولت ارمنستان از دو سال پیش اعلام کرده که مدارس باید زبان سوم را نیز به دانش آموزان تعلیم دهند که یکی از آنها باید زبان کشورهای همسایه باید باشد. این قانون و روابط خوب سیاسی و فرهنگی دو کشور باعث شده آموزش زبان فارسی در ارمنستان گسترش یابد.

وی افزود: ما باید نسخه جدایی در ارمنستان برای آموزش زبان فارسی بپیچیم. نمی‌توان همان الگویی که در کشورهای دیگر برای ترویج زبان فارسی وجود دارد در این کشور هم پیاده کرد. باید این آموزش‌ها با توجه به ذائقه دانش آموز ارمنی تدوین شود. بهتر است معلمان و مدیران مدرسه‌های ارمنی به ایران بیایند چون مدیر هست که تصمیم می‌گیرد چه زبانی در مدرسه تدریس شود. ایجاد انگیزه در افراد موجب می‌شود تا برای افزایش ساعت آموزش تلاش کنند.

کد خبر 6096705 فاطمه کریمی